در رفتگی مچ پا اغلب در صورت وارد شدن یک نیروی رو به عقب در مچ پا، اتفاق می‌افتد که شایع‌ترین حالت بروز این آسیب، فشار و نیروی شدید است؛ در این حالت مچ پا به سمت عقب خم می‌شود و حالت دررفتگی خلفی مچ پا اتفاق می افتد. البته به دلیل انعطاف پذیری و استحکام بالای مفاصل مچ پا نیروی قابل‌توجهی باید به آن وارد شود تا در رفتگی مچ پا رخ دهد.

تیم تحریریه وبلاگ فروشگاه اینترنتی کفش طبیپانتو می کوشد تا برای آگاهی بیشتر مخاطبین خود مقالات مراقبت از پ، مطالب و نکات پزشکی ارتوپدی مفیدی را منتشر کند. در این مطلب از مقالات پانتو  علل و علائم دررفتگی پا و در انتها روش های درمان بیماری به طور جامع بررسی می‌شود. با ما همراه باشید.

مهمترین علت در رفتگی مچ پا چیست؟

هر گاه استخوان تالوس یا قاب در مچ پاها از لوکیشن اصلی خود خارج شده و دیگر با انتهای استخوان‌ نازک نی و درشت نی مچ پا در یک راستا نباشد، در رفتگی مچ پا اتقاق می‌افتد.
جا به جایی مچ پا می‌تواند همراه یا بدون شکستگی باشد، ولی در غالب موارد مشکل دررفتگی با شکستن قوزک داخلی یا خارجی پا همراه است. در ضمن در رفتگی مچ پا عموماً همزمان با آسیب دیدگی‌ تاندون (رباط)، مثلا کشیدگی یا پارگی رباط، رخ می‌دهد.

انواع دررفتگی مچ پا

دررفتگی خلفی مچ پا : این نوع شایع‌ترین حالت در رفتگی است و زمانی اتفاق می‌افتد که نیرو یا فشاری مچ پا را به عقب براند.
در رفتگی قدامی : هنگامی که فشار بیش از حد باعث خم شدن مچ پا به سمت جلو شود و مفصل مچ پا قادر به تحمل آن نباشد در رفتگی قدامی رخ می‌دهد.
دررفتگی جانبی : این حالت در اثر حرکت یا چرخش مچ پا به سمت خارج یا داخل بدن رخ می‌دهد.

راه‌های جلوگیری از دررفتن مچ پا

اتفاقاتی مثل تصادف با موتور سیکلت، سقوط از ارتقاع یا آسیب‌های شدید ناشی از عدم مراقبت از پا حین انجام فعالیت فیزیکی، تمرینات سخت و ورزش‌های حرفه‌ای از شایع‌ترین علت در رفتگی مج پا محسوب می‌شوند.

1. قبل از ورزش و تمرین حتماً عضلات خود را گرم کنید.
2. مراقب راه رفتن، دویدن و کار کردن بر روی سطوح ناصاف باشید.
3. از بریس‌ یا نوار برای حمایت از مچ پا استفاده کنید.
4. از کفش‌ راحتی و مناسب استفاده کنید که نوع فعالیت شما را پوشش دهد.
5. از کفش‌های پاشنه بلند کمتر استفاده کنید.
6. در ورزش‌هایی که شرایط انجامشان را ندارید، شرکت نکنید.
7. قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات پای خود را حفظ کنید.
8. تمریناتی که به حفظ تعادل و ثبات کمک می‌کنند انجام دهید. مثل یوگا وtrx

خطرپذیری دررفتگی پا

6 دسته از افراد بیشتر از سایرین در خطر در رفتگی استخوان مچ پا هستند.
در صورت داشتن یک یا چند مورد از شرایط زیر، بیش‌تر در معرض در رفتگی مچ پا قرار دارید.

1. چاقی و اضافه وزن
2. استعمال سیگار و دخانیات
3. اجرای تمرین و حرکات ورزشی حرفه‌ای
4. غیر طبیعی بودن مادرزادی مچ پا از زمان تولد
5. داشتن سابقه‌ قبلی شکستگی پا، دررفتن و پیچ خوردن مچ پا
6. ابتلا به سندرم اهلرز دنلوس به انگلیسی Ehlers Danlos که موجب شل شدن و ضعیف بودن تاندون ها می‌گردد.

در این مطلب می‌خوانید: زنگ خطرهای زخم پای دیابتی قبل از قطع عضو !

علائم در رفتگی مچ پا

حساس شدن ناحیه ی مچ پا، ورم مچ پا در بیمار مبتلا به این آسیب از علائم دررفتگی پاست. انحراف و خروج کامل مچ پا از محل اصلی خود که از لحاظ ظاهری غیرعادی به نظر برسد نشان دهنده پیچ خوردن و جابجایی مچ پاست. بعضی از این بیماران نیز به علت آسیب های وارده به بافت نرم، در رسیدن جریان خون به ناحیه ی پا دچار اختلال و مشکلات ناشی از عدم خونرسانی درست در عضلات تحتانی می‌شوند و به همین سبب کبودی یا رنگ‌پریدگی در ناحیه آسیب دیده پس از دررفتن پا عادی است. ضمناً اگر آسیب و فشار به عصب‌ مچ پا برسد، در این صورت بیمار از کرختی، لمس شدن یا بی‌حسی و سوزن سوزن شدن پا نیز شکایت دارند.

در این مطلب می‌خوانید: علت واریس پا در جوانی و عوامل تشدید کننده آن

5 علت در رفتگی مچ پا

• فعالیت‌های ورزشی، به ویژه تمرینات هوازی و جهشی پرشی که شامل دویدن و پریدن هستند و احتمال صدمه دیدن در اثر وارد شدن ضربه در آنها بالا است.
• نیروهای شدید و ناگهانی وارده در سوانحی مثل تصادف وسایل نقلیه و یا ورزش‌های تماسی با احتمال برخورد بالا مثل فوتبال.
• آسیب دیدگی‌های پیشین، مانند صدمه دیدن رباط، که ناپایداری مفصل مچ پا را به دنبال داشته باشد.
• انقباض‌های شدید عضلانی یکی دیگر از علل دررفتن یا پیچ خوردن مچ پا است.
• شل بودن عمومی تاندون یا رباط‌های مچ پا و…

تشخیص و درمان در رفتن مچ پا

• در مطب ارتوپدی یا فیزیوتراپی علائم و سوابق آسیب‌ در گذشته، نوع، شدت و مکانیسم وقوع دررفتگی پا در بیمار بررسی می‌شود.
• برای تشخیص دقیق‌تر میزان شدت و تکمیل روند درمان توسط پزشک، رادیولوژی (تصویربرداری) ناحیه آسیب دیده مچ پا تجویز می‌شود.
• قرار دادن یخ بر روی محل آسیب دیده
• مصرف مسکن ضددرد
• تجویز تزریق استروئید برای کاهش درد
  
• تجویز داروهای غیراسروئیدی ضدالتهاب جهت کاهش درد و تورم پا موثر است.
• جا انداختن مچ پای در رفته پس از آسیب / بالا و و بی‌حرکت نگه داشتن پا
• پرهیز از پباده‌روی و اعمال فشار به مچ پا حداقل تا 15روز بعد از آسیب
• گچ گرفتن، استفاده از آتل و باندهای فشاری
• دررفتگی جزئی مچ با با دارو و استراحت ترمیم می‌شود؛ ولی در صورت تشخیص آسیب دیدگی شدید، نیاز به جراحی کردن خواهد بود.

جمع بندی

اصولاً مچ پای انسان مفصلی حساس است که روزانه متحمل فشار زیادی هنگام پریدن، دویدن و راه رفتن یا حتی ثابت ایستادن می‌گردد. بیماران دررفتگی مچ پا، غالباً بعد از جراحت، به علت عدم توانایی تحمل وزن بدنشان روی پاها، قادر به ادامه فعالیت روزمره نخواهند بود. در اکثر موارد با خودمراقبتی و مصرف متعادل داروهای مسکن بدون نسخه می‌توان این آسیب را به صورت خانگی درمان کرد. در صورتی که آسیب شدیدتر باشد از روش‌های فیزیوتراپی نیز می‌توان کمک گرفت. برای درمان در رفتگی مچ پا از جراحی به ندرت استفاده می‌شود.

برای جلوگیری از دررفتگی مچ پا می توانید از محصولات طبی استفاده کنید.
هم اکنون کفش طبی مد نظرتان را از فروشگاه پانتو ایران سفارش داده درب منزل تحویل بگیرید.