علت گزگز پا در شب چیست؟
گزگز پا در شب موجب می‌شود که فرد مبتلا برای برطرف شدن این حس آزاردهنده مجبور است پای خود را تکان بدهد. سندروم پای بیقرار به انگلیسی (RLS) Restless Leg Syndrome در علم پزشکی اصلی‌ترین دلیل گزگز پا در شب حین استراحت شناخته می‌شود. در این مطلب از وبلاگ سایت فروشگاه پانتو به علت گزگز پا در شب و تشخیص و درمان آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید. گزگز پا در شب ناشی از سندروم پای بیقرار بیشتر اوقات مربوط به کم‌خونی بوده و بیشتر زنان و دختران جوان درگیر می‌شوند. اما عوامل دیگری نیز موجب بروز این مشکل در حین خواب می‌گردد. مثلاً مصرف بیش از اندازه مواد خوراکی و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل نوشابه انرژی‌زا، قهوه، چای غلیظ، دخانیات و سیگار و الکل تحریک‌کننده مشکل گزگز پا در شب هستند.
علت گزگز پا در شب
- بارداری
- بیماری‌های خودایمنی
- عفونت ویروسی، باکتریایی
- ام اس تصلب متعدد اعصاب (MS)
- بیماری‌های سیستمیک (نوروپاتی محیطی) مانند دیابت
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی همچون مسمومیت با سرب، جیوه، ماهی، صدف یا آرسنیک
- آسیب عصبی: تحت فشار قرار گرفتن اعصاب پا در اثر انداختن طولانی مدت پا روی پا، ضربه دیدن یا صدمه‌های فشاری مکرر
- اضطراب، فتق دیسک مهره‌ای، ضعف گردش خون، سکته مغزی، التهاب مفاصل، نشانگان تونل مچ دست، تومور و…
- دارو‌های شیمی درمانی (به ویژه بر پایه پلاتین) و برخی دارو‌های دیگر می‌توانند باعث نوروپاتی، همراه با گزگز در دست و پا شوند.
- کم‌کاری تیروئید (کاهش سطح هورمون‌های تیروئید) در صورت عدم درمان می‌تواند باعث نوروپاتی محیطی شود. علائم نوروپاتی محیطی شامل درد، سوزش، بی‌حسی و گزگز در دست و پا است.
- هیپرونتیلاسیون (تهویه بیش از حد) با افزایش میزان سرعت یا حجم دم و بازدمی تنفس همراه بوده و دی‌اکسید کربن بیشتری را از بدن دفع می‌کند. هیپرونتیلاسیون منجر به هیپوکاپنی (کاهش غلظت دی‌اکسید کربن محلول در خون) می‌شود. هیپرکاربیا می‌تواند باعث گزگز پا در شب و حتی دست‌ها شود.
علائم گزگز پا در شب موقع خواب
گزگز پا در شب غالباً یکی از از علائم اولیه سندروم پای بیقرار محسوب می‌شود. البته می‌تواند نشان دهنده بیماری‌های دیگری نیز باشد. معاینه فیزیکی، تجویز آزمایشاتی مانند آزمایش خون، مطالعات هدایت عصبی، MRI و… سایر علائم سندروم پای بیقرار شامل موارد زیر است:
- احساس حرکت حشرات در ساق پاها
- کشیدگی و تکان دادن پا بی قراری زانوی پا به پایین در حین خواب شبانه
- فرد مبتلا شاکی از حس ناآرامی و بر هم خوردن کیفیت خواب شبانه می‌شود.
در این مطلب بخوانید: زنگ خطرهای زخم پای دیابتی قبل از قطع عضو
عوارض مور مور شدن پا در شب
سوزن سوزن شدن پا یک احساس ناخوشایند بر روی پوست، مورمور شدن یا گزگز پا در شب موقع خواب یکی از انواع اختلالات خواب در انسان بوده و می‌تواند ریشه عصبی داشته و یا مربوط به سبک زندگی ناسالم نظیر داشتن رژیم غذایی غلط باشد. این علائم معمولاً بر خواب افراد تأثیر می‌گذراند که شایع‌ترین مشکلات آن، احساس ناآرامی در مرحله آغازین خواب شبانه است. این علائم یک الگوی شبانه‌روزی قابل ملاحظه‌ای دارد که نشانه‌های آن در شب بدتر می‌شود و با سوزش کوتاه در صبح روز بعد از بیداری خود را نشان می‌دهد. زمانی که شما برای مدت زمان طولانی دراز کشیده‌اید و نشسته‌اید، رخ می‌دهد. این اختلال ممکن است در اثر نشستن زیاد مانند زمانی که شما در سینما، ماشین و هواپیما نشسته‌اید، شروع شود.
در این مطلب بخوانید: کفش طبی تمام چرم کمک به بهیود مشکلات پا
درمان گزگز پا در شب
- مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی کافئین را در طول روز به حداقل رسانده و سیگار ترک شود.
- اگر به فقر آهن مبتلا هستید در اولین فرصت نسبت به درمان کم‌خونی با مراجعه به پزشک متخصص انکولوژی اقدام کنید.
- طب فیزیکی و توانبخشی راهکار قطعی درمان این مشکل است. استفاده از محصولات طبی اصل و کفش طبی حین راه رفتن، اصلاح سبک زندگی، ورزش و تغذیه درست در اولویت کنترل و مدیریت این بیماری قرار دارد.
برای درمان گزگز پا چه زمانی و به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
- اگر در هنگام نشستن، سرفه کردن و یا عطسه کردن گزگز شدت می‌یابد.
- چنانچه بدون هیچ دلیلی دچار گزگزی شوید که تمام یک طرف بدن را درگیر کند.
- در صورتی که گزگز بی‌دلیل اتفاق بیفتد و باعث ضعف ماهیچه‌هایتان شود باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه و تحت درمان قرار بگیرید. با مراجعه به متخصص مغز و اعصاب علت این اختلال مشخص شده و درمان مناسب شروع خواهد شد.
در این مطلب بخوانید: 9 علت واریس پا در جوانی و عوامل تشدید کننده آن!
برخی شرایط می‌توانند باعث التهاب و تحریک عصبی شوند که منجر به گزگز پا در شب می‌شود. مانند فشرده شدن عصب، عفونت، شرایط التهابی، اختلالات خود ایمنی، برخی دارو‌ها و موارد دیگر. درمان گزگز پا با درمان علت زمینه‌ای برای کاهش التهاب و تحریک عصبی، معمولاً از طریق فیزیوتراپی یا دارو‌های ضد التهابی شروع می‌شود.
- پزشک متخصص شما تشخیص مناسبی را با تکیه بر دلیل گزگز پا ارائه می‌کند. او همچنین یک برنامه درمانی مناسب برای شما در نظر می‌گیرد.
- ورزش منظم
- خواب کافی
- رژیم غذایی مناسب
- هیدراتاسیون خوب
- تکنیک‌های تنفس، مدیتیشن و مدیریت استرس و… می‌تواند به کاهش التهاب و محدود کردن علائم کمک کند.
- پوشیدن دمپایی طبی برای جلوگیری از زخم پای دیابتی و گزگز پا در شب در بیماران مبتلا به دیابت
جمع بندی
خواب رفتن و بی‌حسی پا، ضعف ساق پا و علامتی شایع و آزار دهنده که برخی مواقع کاملاً عادی و مشکلی گذرا محسوب می‌شود. برای مثال درد مچ دست می‌تواند ناشی از این باشد که در شب موقع خواب دست خود را زیر سر گذاشته‌اید و در نتیجه به عصب اندام فشار وارد می‌شود. در کل برای رفع گزگز پا در شب درمان قطعی وجود دارد و اگر به موقع به پزشک مراجعه شود می‌توان آن را درمان کرد و در صورت نادیده گرفتن مشکل، عوارض وخیم و جدی‌تری به دنبال خواهد داشت.
