لنف ادم پا چیست؟
لنف ادم پا یا ورم لنفاوی اندام تحتانی به تورمی گفته می‌شود که در یکی از پاهای افراد ایجاد شود. گاهی اوقات ممکن است هر دو پا و حتی بازوهای هر دو دست فرد مبتلا نیز متورم شوند. ورم لنفاوی به وضوح در اندام آسیب دیده قابل تشخیص است. لنف اِدِم پا اکثرا دردناک، سنگین و حرکت اندام را سخت می‌کند. در ادامه علائم، روش‌های کنترل و درمان، همچنین موارد احتیاط را در بیماران مبتلا به لنف ادم به طور کامل بررسی می‌کنیم.
چه چیزی باعث لنف ادم پا می‌شود؟
سیستم لنفاوی بدن انسان که شامل بخشی از سیستم ایمنی بدن می‌باشد از غدد لنفاوی تشکیل یافته است. وظیفه سیستم لنفاوی بدن جمع آوری پروتئین‌های مایع اضافی و سموم از سلول‌ها و بافت‌های بدن و بازگرداندن آنها به جریان خون است.
لنف ادم به دلیل مشکل در سیستم لنفاوی ، شبکه ای از عروق و غدد در سراسر بدن ایجاد می‌شود.
در اثر سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی و گاها مشکلاتی دیگر با آسیب دیدن سیستم لنفاوی ، غدد لنفاوی آسیب دیده و یا حذف می‌شوند. در این وضعیت، سیستم لنفاوی، دیگر توان جمع آوری و تخلیه مایع لنفاوی را از بافت و سلول‌های بدن نداشته و تجمع مایعات در اندام منجر به ورم شدید پا و یا دست می‌گردد.
علت اصلی لنف ادم پا در جهان
در حالی که شایع ترین علت لنف ادم در سراسر جهان، فیلاریازیس ناشی از عفونت Wuchereria bancrofti است، در کشورهای توسعه یافته، بیشتر موارد لنف ادم ثانویه به دلیل بدخیمی یا مربوط به درمان بدخیمی است.
اما این بیماری بیشتر پس از برش غدد لنفاوی، جراحی یا پرتودرمانی دیده می‌شود، که معمولاً در طول درمان سرطان آسیب به سیستم لنفاوی ایجاد می‌شود!
شایع ترین دلیل ورم لنفاوی پا در زنان و مردان
در زنان ممکن است پس از جراحی سرطان روده بزرگ، تخمدان یا رحم، که در آن برداشتن غدد لنفاوی یا پرتودرمانی انجام می‌شود، در اندام تحتانی شامل پاها یا کشاله ران لنف ادم نوع ثانویه ایجاد می‌شود.
در مردان نیز جراحی و درمان سرطان‌های پروستات، روده بزرگ و بیضه ممکن است منجر به ورم لنفاوی ثانویه گردد، به خصوص زمانی که در طول درمان سرطان، غدد لنفاوی حذف شده یا آسیب ببینند.
- توده‌های خوش خیم و بدخیم
- جراحی لگن
- پرتو درمانی
- تروما (آسیب و ضربه به نواحی بدن)
- داشتن شرایط پزشکی خاص
- شرایط ژنتیکی
- چاقی مفرط (اضافه وزن زیاد)
- عدم تحرک و فعالیت روزانه
- مشکلات قلبی به ویژه نارسایی احتقانی قلب
- بیماری کلیوی و درست کار نکردن کلیه‌ها
- مشکلات عروق خونی (مشکلات مزمن سیستم عروقی در رگ‌های خون)
- فیلاریازیس: عفونت انگلی مسدود کننده غدد لنفاوی در کشورهای در حال توسعه و گرمسیری و نیمه گرمسیری بیشتر
- عفونت باکتریایی سلولیت و…
انواع لنف ادم
- ورم لنفاوی اولیه (ارثی و مادرزادی) از بدو تولد یا ابتدای بلوغ مشاهده می‌شود.
- لنف ادم ثانویه (ایجاد بر اثر صدمه به عروق لنفاوی) بیشتر به دلیل درمان سرطان و رادیوتراپی و پرتو درمانی ایجاد می‌شود.
درمان لنف ادم پا
برخی از مراحل اولیه لنف ادم می‌تواند بدون درمان از بین برود. هیچ درمانی برای مراحل بعدی این بیماری وجود ندارد. هنگامی که سیستم لنفاوی آسیب ببیند، نمی‌توان آن را ترمیم کرد. با این حال، این بدان معنا نیست که علائم لنف ادم قابل مدیریت نیست. در ادامه راه‌های کنترل بیماری را بررسی می‌کنیم.
پزشکان به بیماران مبتلا به لنف ادم پا توصیه می‌کنند هرگز پابرهنه راه نروند و از پوست پا مراقبت نمایند زیرا این افراد بیشتر مستعد عفونت‌های پوستی شدید هستند.
چگونه از شر لنف ادم در پاهایم خلاص شوم؟
تمرینات انقباض ملایم ماهیچه‌های پا می‌تواند به خروج مایع اضافی از اندام متورم کمک کند.
همچنین بخوانید: علل واریس پا در جوانی
درمان لنفاوی ضد احتقان (DLT)
4 روش کلی برای DLT وجود دارد:
- باندهای فشاری: برای تکمیل تمرینات ورزشی با خارج کردن مایع از اندام آسیب دیده و به حداقل رساندن تجمع بیشتر
- مراقبت از پوست: برای حفظ پوست در شرایط خوب و کاهش احتمال عفونت
- تمرینات: استفاده از عضلات اندام آسیب دیده برای بهبود تخلیه لنفاوی
- تکنیک‌های ماساژ تخصصی: معروف به تخلیه لنفاوی دستی یا MLD: این جریان مایع را در سیستم لنفاوی تحریک می‌کند و تورم را کاهش می‌دهد.
- فشرده سازی متوالی پنوماتیک
باند و لباس‌های فشاری
برخلاف گردش خون، سیستم لنفاوی فاقد پمپ مرکزی مانند قلب برای انتقال مایع به غدد لنفاوی است. در عوض، از اثر ماساژ عضلات اطراف برای حرکت مایع استفاده می‌کند. به همین دلیل ورزش مهم است.
باندهای فشاری یا لباس‌هایی مانند آستین، دستکش، جوراب ساق بلند یا جوراب شلواری که روی اندام‌های آسیب‌دیده نصب می‌شوند، به‌عنوان یک نیروی متقابل برای عضلات عمل می‌کنند. این امر تخلیه لنفاوی موثرتری را تحریک می‌کند.
ترکیبی از ورزش و فشرده سازی مایع را تشویق می‌کند تا از اندام آسیب دیده خارج شود. همچنین ممکن است پس از یک جلسه ماساژ از لباس‌های فشرده برای جلوگیری از تجمع مجدد مایع در اندام استفاده شود. می‌توان به جای بانداژ یا لباس‌های فشرده از روکش‌های Velcro استفاده کرد. اینها را خودتان راحت‌تر اعمال کنید.
مراقبت از پوست
مهم است که از پوست خود به خوبی مراقبت کنید تا خطر ابتلا به عفونت مانند سلولیت را کاهش دهید .
حرکت و تمرین
تیم مراقبت از لنف ادم شما به طراحی یک برنامه تمرینی و حرکتی که برای تقویت و تحریک عضلات درگیر در تخلیه لنفاوی طراحی شده است، کمک خواهد کرد. آنها همچنین به کاهش وزن در صورت اضافه وزن کمک می‌کنند. برنامه تمرینی شما متناسب با نیازها و توانایی شما خواهد بود.
برنامه شما ممکن است شامل تمرینات خاصی باشد، بسته به قسمت بدن آسیب دیده، و همچنین فعالیت‌های ملایمی که کل بدن را درگیر می‌کند، مانند شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی. همچنین معمولاً به شما توصیه می‌شود که قسمت آسیب دیده بدن را در صورت امکان بالا ببرید.
ماساژ
برای شروع، ممکن است ماساژهای تخصصی به نام تخلیه لنفاوی دستی (MLD) را دریافت کنید، که معمولاً توسط یک درمانگر متخصص انجام می‌شود تا مایع را از نواحی متورم به غدد لنفاوی در حال کار منتقل کند، جایی که می توان آن را تخلیه کرد.
درمانگر لنفودم شما همچنین طیف وسیعی از تکنیک‌های ماساژ ساده‌تر را به شما آموزش می‌دهد که شما یا مراقبتان می‌توانید در طول مرحله نگهداری درمان برای کمک به کاهش تورم استفاده کنید. این تکنیک‌های خود ماساژ به عنوان تخلیه لنفاوی ساده (SLD) شناخته می‌شوند.
عمل جراحی
در تعداد کمی از موارد، ممکن است از جراحی برای درمان لنف ادم استفاده شود. 2 نوع جراحی اصلی وجود دارد که ممکن است برای این بیماری مفید باشد:
برداشتن چربی از اندام آسیب دیده
بازگرداندن جریان مایع در اطراف بخش آسیب دیده سیستم لنفاوی: به عنوان مثال، با اتصال سیستم لنفاوی به رگ‌های خونی مجاور (آناستوموز لنفاوی-ونولار).
این درمان‌ها ممکن است به کاهش اندازه نواحی تحت تأثیر لنف ادم در برخی افراد کمک کند. آنها فقط در برخی از مراکز تخصصی موجود هستند.
لیپوساکشن
تجمع چربی یکی از ویژگی‌های مهم تورم لنفاوی پا است. لیپوساکشن جایی است که یک لوله نازک از طریق برش‌های کوچک (برش) در پوست وارد می‌شود تا چربی را از بافت خارج کند. می‌توان از آن برای برداشتن چربی اضافی از اندام آسیب دیده استفاده کرد تا به کاهش اندازه آن کمک کند. پس از جراحی، باید تا پایان عمر از لباس فشاری روی اندام آسیب دیده استفاده کنید تا تورم را کاهش دهید.
همچنین بخوانید: تأثیر صندل طبی زنانه بر درمان زانو درد
عوارض لنف ادم پا در بدن
عفونت‌های پوستی (سلولیت):
مایع محبوس شده زمین حاصلخیز را برای میکروب‌ها فراهم می‌کند و کوچکترین آسیب به دست یا پا می‌تواند نقطه ورود عفونت باشد. پوست آسیب دیده متورم و قرمز به نظر می‌رسد و معمولاً هنگام لمس دردناک و گرم است. پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیک‌هایی را تجویز کند تا بتوانید بلافاصله مصرف آنها را شروع کنید.
سپسیس:
سلولیت درمان‌نشده می‌تواند در جریان خون پخش شود و باعث بیماری عفونی گَندخونی یا سپسیس (Septicemia) شود؛ یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی که نیاز به درمان فوری و اورژانسی پزشکی دارد در غیر این صورت ممکن است به شوک سپتیک منجر شود.
نشت از طریق پوست:
با تورم شدید، مایع لنفاوی می‌تواند از طریق شکاف‌های کوچک در پوست تخلیه شود یا باعث ایجاد تاول شود.
تغییرات پوستی:
در برخی از افراد مبتلا به لنف ادم بسیار شدید، پوست اندام آسیب دیده می‌تواند ضخیم و سفت شود، بنابراین شبیه پوست فیل می‌شود!
سرطان پوست :
شکل نادری از سرطان بافت نرم می‌تواند از شدیدترین موارد لنف ادم درمان نشده ایجاد شود.
عوامل خطر لنف ادم پا
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به لنف ادم را افزایش دهند عبارتند از:
- سن بالاتر
- اضافه وزن یا چاقی
- آرتریت روماتوئید یا پسوریازیس
جمع بندی
همانطور که اشاره شد عملکرد اصلی سیستم لنفاوی کمک به مبارزه با عفونت و تخلیه مایع اضافی از بافت‌ها است. غدد لنفاوی بخش مهمی از سیستم لنفاوی بدن هستند. لنف ادم پا به تورم بافتی اشاره دارد که در اثر تجمع مایع غنی از پروتئین که معمولاً از طریق سیستم لنفاوی بدن تخلیه می‌شود، به وجود می‌آید. این بیماری بیشتر بازوها یا پاها را درگیر می‌کند، اما می‌تواند در دیواره قفسه سینه، شکم، گردن و اندام تناسلی نیز رخ دهد.
در این مقاله از سایت پانتو ایران به روش‌های کنترل و درمان لنف ادم پا پرداختیم. در صورت نیاز به مشاوره و سفارش محصولات طبی (صندل، کفش و دمپایی طبی بزرگ پا) با ما از طریق راه‌های زیر در ارتباط باشید.
راه‌های ارتباطی:
شماره موبایل : 09149118714
شماره تماس : 04134449982
ایمیل : info@pantoiran.ir
تلگرام : http://t.me/pantoiran
